Hoe kon het zo misgaan? Dat is de vraag die men zich massaal stelt naar aanleiding van het tragische ongeluk afgelopen zaterdag. Ervaren zeezeilers Frans Maas (79) en Freddy Franssens (70) kwamen om het leven toen hun boot kapseisde tijdens een regatta voor de Belgische kust bij Oostende. Een 18-jarige jongen wordt nog vermist, maar de zoektocht is gestaakt en er wordt inmiddels van uit gegaan dat hij ook is overleden. 

Oorzaak: kielbreuk. Het wrak van het Nederlandse zeiljacht Capella uit Breskens is inmiddels geborgen en binnengebracht in de haven van Oostende. De drie opvarenden die konden worden gered, zijn verhoord. Zij verklaren dat de kiel van de boot zou zijn afgebroken. Onderzoek moet uitwijzen of een mankement aan de kiel inderdaad het ongeval veroorzaakte, en of er nog andere schade is.

Kielbreuk is niet nieuw in de zeilerij. Er zijn meerdere gevallen bekend waarbij de kiel van (nieuwe) zeiljachten zonder schijnbare reden (aanvaring) losraakte van de romp.


 
Bavaria 42 Match (25 april 2005)
Een Bavaria 42 match verloor haar kiel tijdens de Mira-Mare Cup in Kroatië. Een charter regatta gehouden onder 20 jachten van hetzelfde type. Om onverklaarbare redenen verloor een van de boten haar kiel. Bij het ongeluk kwam één van de opvarenden om het leven.

 
Problemen met de kiel van een vergelijkbaar jacht - Bavaria 38 Match - in 2004





Fast 42 'Moquini' (2005)
Het wrak van de Moquini, een 12 meter lange Fast 42 werd in februari 2006, vijf maanden na de vermissing, gevonden en geborgen voor de Zuid-Afrikaanse kust. De romp van het jacht was in tact, alleen de kiel miste. Van de zes opvarenden is sindsdien nog steeds geen spoor.

 
Beneteau 40.7 'Cheeki Rafiki' (16 mei 2014)
De Cheeki Rafiki, een Beneteau veertig voeter verloor op het midden van de Atlantische oceaan haar kiel en geen van de vier opvarenden overleefde het. Het MAIB (Marine Accident Investigation Branch) onderzocht het ongeluk en concludeerde dat de boot al eerder stevig was aan de grond gelopen was, waarbij de kiel mogelijk beschadigd is geraakt.

 
Oyster 825 'Polinna Starr III' (4 juli 2015)
Een Oyster 825 zonk in de zomer van 2015 voor de Spaanse kust, nadat de kiel was afgebroken. De jachtbouwer verklaarde dat er mogelijk een productiefout heeft plaatsgevonden bij de bouw van dat type schip, waarbij is aangegeven dat andere schepen in de 40-jarige geschiedenis van de werf niet volgens dit gewraakte procédé zijn vervaardigd. De vijf crewleden zijn allemaal gered door de Spaanse kustwacht.


[caption id="attachment_13983" align="aligncenter" width="1126"] Het wrak van de Polina Star III een 90 voet zeiljacht zonder kiel[/caption]


Preventie kielbreuk
Bovenstaande incidenten zijn (waarschijnlijk) allemaal voortgekomen uit productiefouten, danwel onvolledig onderhoud van de schepen. Er zijn incidenten bekend waarbij schepen hun kiel verloren na aanvaring met drijfafval of walvissen. Hier kunt u niets anders aan doen dan een zo sterk mogelijke boot aanschaffen. Productiefouten zijn moeilijk van te voren op te sporen. Kielboten en aanhechting van de kiel kunt u wel controleren. Bent u niet zeker over de staat van de kielbouten, bijvoorbeeld na een stevige vastloper of een aanvaring? Laat deze dan door een specialist inspecteren, mogelijk met gebruik van X-ray techniek.