Om een stad, een kasteel of zelfs een land te verdedigen werd er een vesting gebouwd om zo de vijand buiten de deur te houden. Maar om een rivier of gegraven water toegang te kunnen blijven bieden, werden er waterpoorten gebouwd. Eeuwen geleden telde ons land nog tal van dit soort poorten. Alleen hebben ze het niet allemaal overleefd. Helaas. Desondanks zijn er nog een aantal over waar we heden ten dage vanaf de wal én het water van kunnen genieten.

Sneeker Waterpoort



De Sneeker Waterpoort bestaat uit twee achtkantige torens, met daartussen een brug over de vaarroute tussen de De Kolk en de Stadsgracht aan het stadscentrum, en boven de brug een poortwachterswoning. Sneek beschikte over nog vier andere waterpoorten en twee landpoorten, maar die zijn uiteindelijk allemaal gesloopt. Zo bleef alleen de Waterpoort over en is het tegenwoordig het symbool van Sneek. Wellicht leuk om te weten: niet alleen Madurodam beschikt over een replica, ook in het Deense Legoland staat een model tentoongesteld. Natuurlijk geheel vervaardigd uit legosteentjes.

Koppelpoort



De stadspoort in Amersfoort bevindt zich aan de noordwestkant van de binnenstad en werd tussen 1380 en 1425 gebouwd als onderdeel van de tweede stadsmuur. De gehele muur was rond 1450 voltooid. De poort werd in 1427 aangevallen tijdens het beleg van de stad. Deze aanval werd echter afgeslagen. Door de jaren heen is de poort verschillende keren gerenoveerd. De laatste keer was in 1996. Dit is met een zeer terughoudend en met respect voor de oude bouwmaterialen en de begroeiing uitgevoerd. De gemeente Amersfoort kreeg er zelfs de Europa Nostra Award voor uitgereikt.

Waterpoort (Tiel)



De Waterpoort in de Nederlandse stad Tiel is in 1647 gebouwd. Tiel was indertijd een versterkte stad met stadsmuren, grachten en poorten. Een jaar eerder was de binnenhaven al gedempt, waardoor het Plein ontstond waaraan de Waterpoort ligt. De poort heeft dus nooit gediend als toegangspoort tot de haven. In de laatste winter van de Tweede Wereldoorlog werd Tiel zwaar getroffen tijdens gevechten tussen de Duitse bezetters die in de stad gelegerd waren en de geallieerden aan de bevrijde overkant van de Waal. In november 1944 werd de Waterpoort door de Duitsers opgeblazen, om het de geallieerden te bemoeilijken de stad in te komen. In 1979 werd de poort volledig herbouwd en maakt tegenwoordig onderdeel uit van het Flipje- en Streekmuseum Tiel.

Spanjaardsgat



Het Spanjaardsgat is de waterpoort die ligt tussen de Granaattoren en de Duiventoren van het Kasteel van Breda in het centrum van Breda. De waterpoort is alleen vanaf de buitenkant te zien en ligt bij de Haven. Het Spanjaardsgat symboliseert het gat dat de Spanjaarden in hun verdediging lieten vallen in 1590. Tegenwoordig worden er de jaarlijkse Spanjaardsgatconcerten gehouden op een ponton in het Spanjaardsgat. Ook wordt Sinterklaas er jaarlijks verwelkomd.

Oostpoort (Delft)



De Oostpoort is de enig overgebleven stadspoort van de stad Delft en werd omstreeks 1400 gebouwd. De poort bestaat uit een landpoort en een waterpoort die met elkaar zijn verbonden door resten van een stadsmuur. Tegenwoordig is het gebouw in gebruik als woning en kunstgalerij.